Goede zorginitiatieven worden nog te vaak niet doorgezet of komen soms helemaal niet van de grond. Onbekendheid over de verschillende soorten initiatieven, onwetendheid over de financieringsmogelijkheden en regelwerk schrikt innovatieve zorgondernemers af. Volgens Aad Koster, voorzitter van NL Zorgobligatie, moet hier iets aan veranderen. Zijn doel? Ervoor zorgen dat het makkelijker wordt voor zorginitiatieven om hun plan te realiseren. Door combinaties van bancaire en alternatieve manieren van financieren, strategische samenwerkingspartners en de aantrekkende markt, is er meer ruimte voor kwalitatieve zorginnovaties. Iets wat juist de zorgsector momenteel hard nodig heeft.
"De zorg vind ik een van de meest interessante branches. Mede door de gemotiveerde mensen en de verschillende manieren waarop een bijdrage kan worden geleverd aan goede zorg voor mensen. Het is echter ook een branche waarin van tijd tot tijd bezuinigd wordt en instellingen innovaties niet altijd kúnnen doorzetten of weten hoe. Dit terwijl instellingen vaak wel open staan voor verandering. Ik vind dat het makkelijker moet worden voor zorginitiatieven om juist, met de groeiende vraag naar geschikte zorg, die zorg te kunnen bieden én werkgelegenheid te creëren."
Banken moeten méér openstaan
"Een van de problemen bij het starten van een initiatief is dat het moeilijk is financiering rond te krijgen. Dit komt mede door de economische crisis in 2008, waarna banken selectiever werden met het uitgeven van leningen. Hierdoor kan de stap naar zorginnovaties soms groot zijn. Inmiddels lijken banken weer minder strikt te zijn, maar zouden méér open kunnen staan voor kleinere initiatieven. Willen banken investeren in een initiatief? Dan is de voorwaarde vaak wel dat een initiatiefnemer zelf een zak geld mee moet nemen.
Tegenwoordig financieren banken initiatieven zelden tot nooit voor 100 procent. Als een onderneming dat geld niet zomaar ter beschikking heeft, is het een opgave om het overige deel gefinancierd te krijgen. Maar er is meer mogelijk dan bancaire leningen. Alternatieve manieren zoals fondsen, crowdfunding en het uitgeven van obligaties zijn, zijn nu nog veelal onbekend bij zorginitiatieven. Door bijvoorbeeld in combinatie met een bancaire lening obligaties uit te geven, krijg je een gestapelde financiering en kunnen innovaties gestimuleerd worden."
Oproep zorginitiatieven
"De onbekendheid zorgt ervoor dat zorginitiatieven soms wat terughoudend blijven, ondanks dat het idee dat ze hebben maar al te welkom is. Ik wil daarom zorginitiatieven oproepen om verder te kijken als financiering niet direct lukt en hen op de hoogte brengen wat wél mogelijk is. Naast alternatieve vormen van financiering kunnen zorginitiatieven aankloppen bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor subsidies of op zoek gaan naar samenwerkingspartners in de zorg.
Een voorbeeld van zo’n zorginstelling die hulp heeft ingeschakeld en dit goed heeft aangepakt is Het Adriano Huis. Door nauw samen te werken met het Ministerie van VWS, zorgkantoor en zorgaanbieder Pluryn en de alternatieve financieringswijze van uitgifte van obligaties als onderdeel van een stapelfinanciering, realiseren ze binnenkort twintig woningen voor verstandelijk gehandicapten met gedragsproblemen. Een fantastisch idee dat anders niet van de grond was gekomen, terwijl de wachtrij voor de nog te bouwen appartementen nu al vol is."
Zorgvastgoed in trek
"De zorgvastgoedsector lijkt in de lift te zitten. Steeds meer beleggers zien zorgvastgoed als een interessante investering en zorgondernemers moeten gebruik maken van de oplevende markt. De interesse in het investeren in zorginstellingen is er steeds meer en het blijkt een aantrekkelijke branche. Dit komt mede door de aandacht voor het niet altijd aansluiten van het aanbod op de vraag in de zorg, zoals bij de ouderen zorg en de groeiende vraag naar bepaalde vormen van wonen. Hierdoor verwacht je eerder dat een zorginitiatief blijft bestaan en de vraag blijft stijgen. Het is nu dus de tijd voor kleinschalige initiatieven om hierop in te spelen en een initiatief te starten.
Beleggers zien steeds vaker de voordelen in van maatschappelijk beleggen. Investeren in zorginitiatieven kan immers voor zowel particulieren als zakelijk investeerders rendabel zijn: in plaats van 1% rente op een spaarrekening, kun je immers ook investeren en meer rente (bijvoorbeeld 5 procnet) ontvangen. Maar doordat het lastig lijkt de initiatieven op te zetten, zijn het er vooralsnog weinig projecten waar particulieren in kunnen beleggen."
Kwaliteit waarborgen
"Belangrijk bij initiatieven, klein of groot, is het waarborgen van de kwaliteit. Dit staat boven alles. Die kwaliteit wordt gewaarborgd door samenwerkingen met overheidsinstellingen, maar ook door betrouwbare financieringsplannen. Het idee van een zorginnovatie kan nog zo goed zijn, als niemand het plan kritisch beoordeelt wat betreft rendement en investering, loopt het stuk.
Om deze reden hebben we een paar jaar geleden het NL Zorgobligatie-keurmerk bedacht waarbij initiatieven aan een aantal stappen moeten voldoen en zo door professionals worden beoordeeld. Is het initiatief kredietwaardig genoeg? Kunnen ze ooit hun schuld afbetalen? Door transparant te zijn over de stappen die de onderneming zet, weten investeerders zeker dat het een betrouwbaar instrument is met gegarandeerd rendement. Ik hoop dat zo’n voorbeeld als Het Adriano Huis, dat gebruik maakt van het keurmerk, anderen stimuleert óók gewoon door te zetten en hun initiatief, met behulp van andere middelen, te realiseren. Een lange adem hebben en de handdoek niet te snel in de ring gooien als een financiering niet meteen lukt is wat ik zorginitiatieven wil meegeven."
Over Aad Koster
© MCPR